आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवस:-International Day of Zero Wastes

 

आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवस

आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवस

1.आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवस

दरवर्षी 30 मार्च रोजी, जगभरातील लोक आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवस साजरा करतात, हा दिवस कचरा कमी करण्यासाठी आणि टिकाऊ वापर आणि उत्पादन पद्धतींना प्रोत्साहन देण्यासाठी संयुक्त राष्ट्र महासभेने नियुक्त केला आहे. हा दिवस अधिक टिकाऊ आणि कचरामुक्त जगाच्या निर्मितीला प्रोत्साहन देतो.

2.आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवसाचा इतिहास

संयुक्त राष्ट्र महासभेने 14 डिसेंबर 2022 रोजी 30 मार्च हा आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवस म्हणून नियुक्त करण्याचा ठराव मंजूर केला. हा प्रस्ताव तुर्की आणि इतर 105 देशांनी सह-प्रायोजित केला होता आणि कचऱ्याशी संबंधित ठरावांच्या मालिकेचा एक भाग आहे. शून्य-कचरा उपक्रमांना चालना देऊन शाश्वत विकासासाठी 2030 अजेंडामधील सर्व उद्दिष्टे आणि उद्दिष्टे साध्य करण्याचे उद्दिष्ट आहे.

3.आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा 2023 ची थीम

2023 मधील आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवसाची थीम "कचरा कमी करणे आणि व्यवस्थापन करण्याच्या शाश्वत आणि पर्यावरणाच्या दृष्टीने योग्य पद्धती साध्य करणे." ही थीम पर्यावरणावरील कचऱ्याचा नकारात्मक प्रभाव कमी करण्यासाठी शाश्वत उपभोग आणि उत्पादन पद्धतींना प्रोत्साहन देण्याच्या महत्त्वावर जोर देते.

4.कचऱ्याचा पर्यावरणावर होणारा परिणाम

यूएनच्या आकडेवारीनुसार, दरवर्षी सुमारे 2.24 अब्ज टन नगरपालिका घनकचरा तयार होतो. त्यापैकी केवळ 55% व्यवस्थापित सुविधांमध्ये विल्हेवाट लावली जात आहे. तसेच, दरवर्षी अंदाजे 931 दशलक्ष टन अन्न एकतर नष्ट होते किंवा वाया जाते आणि अंदाजे 14 दशलक्ष टन प्लास्टिक कचरा दरवर्षी जलीय परिसंस्थांमध्ये प्रवेश करतो. ही संख्या कचऱ्याचे पर्यावरणावर होणारे प्रतिकूल परिणाम, लँडफिल, प्रदूषण आणि संसाधनांची कमतरता यासह हायलाइट करतात.

5.शाश्वत उपभोग आणि उत्पादन पद्धतींचा प्रचार करणे

शून्य कचऱ्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस व्यक्ती, समुदाय आणि संस्थांना कचरा, पुनर्वापर आणि पुनर्वापर कमी करणार्‍या आणि निर्माण होणाऱ्या कचऱ्याचे प्रमाण कमी करणार्‍या पद्धतींचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहित करून शाश्वत उपभोग आणि उत्पादन पद्धतींना प्रोत्साहन देण्याचा प्रयत्न करतो. अधिक शाश्वत आणि कचरामुक्त जगाकडे समुदायाचे एकत्रीकरण सक्षम करण्यासाठी स्वच्छता मोहीम, पुनर्वापर मोहीम, शैक्षणिक कार्यक्रम आणि समर्थन मोहिमा यासारखे उपक्रम या निमित्ताने आयोजित केले जात आहेत.

6.आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवसाद्वारे शाश्वत विकास लक्ष्यांना प्रोत्साहन दिले

आंतरराष्ट्रीय शून्य कचऱ्याचा दिवस SDGs 11 आणि 12 ला प्रोत्साहन देतो, ज्याचा उद्देश शहरे आणि समुदायांना अधिक टिकाऊ बनवणे आणि जबाबदार वापर आणि उत्पादनाला प्रोत्साहन देणे आहे. ही उद्दिष्टे शाश्वत विकासाला चालना देण्यासाठी आणि हवामान बदल, पर्यावरणाचा ऱ्हास आणि दारिद्र्य यामुळे उद्भवलेल्या आव्हानांना तोंड देण्यासाठी संयुक्त राष्ट्रांच्या व्यापक अजेंडाशी संरेखित करतात.

7.आंतरराष्ट्रीय शून्य कचरा दिवस साजरा

UN-Habitat आणि UNEP द्वारे संयुक्तपणे शून्य कचऱ्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस साजरा केला जातो. सदस्य देश, UN संस्था, नागरी संस्था, खाजगी संस्था, शैक्षणिक संस्था, युवक आणि इतर भागधारकांना राष्ट्रीय, उपराष्ट्रीय, प्रादेशिक आणि स्थानिक शून्य-कचरा उपक्रम आणि शाश्वत विकास सक्षम करण्यात त्यांची भूमिका याबद्दल जागरूकता निर्माण करणाऱ्या उपक्रमांमध्ये सहभागी होण्यासाठी प्रोत्साहित केले जाते.